BOŞANMA DAVASINDA MADDİ TAZMİNAT İSTEMİ

Boşanma ile mevcut veya beklenen menfaatleri zedelenen kusursuz veya daha az kusurlu taraf, kusurlu taraftan uygun bir maddî tazminat isteme hakkına sahiptir.

Peki boşanma ile mevcut menfaatlerin zedelenmesi ne anlama gelmektedir? Kısaca şu şekilde ifade edebiliriz, kusursuz veya daha az kusurlu eşin boşanma ile mal varlığında oluşan eksilmedir. Medeni kanun uyarınca evlilik sürerken eşlerin karşılıklı hak ve yükümlülükleri bulunmaktadır. Boşanma ile bu hak ve menfaatler sona ereceğinden menfaatlerin sona ermesi ile kusursuz eşin zararı oluşacaktır. Örneğin eşin bakım, yardımlaşma ve ekonomik dayanışma hakkının kaybından dolayı uğradığı menfaat kayıpları nedeni ile maddi zararı oluşmuş olabilir. Mevcut zararın neler olabileceğine örnek vermek gerekir ise örneğin eşler arasında yapılan iş bölümü nedeni ile eşlerden biri çalışmakta iken diğer eş ev işleri ve çocuk bakımını üstlenmiş olabilir, bu durumda boşanma halinde çalışmayan eş bakım ve barınma konusunda zarara uğrayacaktır. Zira ev işleri ve çocuk bakımını üstelenen eş çalışma hayatından uzak kalarak yeniden iş bulma imkan ve ihtimalini azaltmıştır. Başka bir örnek de kadın eş evlenerek okul hayatını yarıda bırakmış olabilir ki bu da çok rastladığımız bir durumdur. Eğitim hayatını yarı da bırakan ve evlilik yaşantısı boyunca çalışmayan kadın eş boşanma ile mevcut menfaatlerini kaybedecek ve zarara uğrayacaktır.

Ayrıca boşanarak güncel menfaatlerini kaybeden eş yanı sıra, beklenen bir menfaati zedelenen  kusursuz veya daha az kusurlu eş de tazminat isteme hakkına sahiptir. Örneğin eşin boşanma nedeni ile sigorta sözleşmesinin sona ermesi halinde beklenen bir menfaatinin zedelendiği söylenebilir. Boşanma davasında istenilecek maddi tazminat ve boşanma davası sonrası açılacak maddi tazminat davalarında hak kaybına uğramamak için uzman boşanma avukatından danışmanlık alınması faydalı olacaktır.

MADDİ TAZMİNATTA KUSUR DURUMU

TAZMİNAT İSTEMİNDE BULUNAN EŞİN KUSURSUZ VEYA DAHA AZ KUSURLU OLMASI GEREKİR 

Boşanma neticesi ile maddi tazminat isteminde bulunan eşin boşanmaya neden olan olaylarda kusursuz veya daha az kusurlu olması gerekmektedir. Burada ki kuralın ana prensibi “hiç kimse kendi kusuruna dayanarak hak iddia edemez” evresel hukuk ilkesidir.

Maddi tazminat, açılan boşanma davasında istenilebileceği gibi boşanma kararı verildikten sonra açılabilecek bir tazminat davası ile de istenilebilir. Bu durumda ise boşanma kararını kesinleştikten sonra bir yıl içerisinde tazminat davası açılmak zorundadır. Aynı şekilde manevi tazminat da boşanma davası dışında da istenilebilir ama aynı kural yanı boşanma davası kesinleştikten sonra bir sene içerisinde manevi tazminat davası açılması zorunluluğu burada da geçerlidir.

BOŞANMA DAVASINDA MANEVİ TAZMİNAT

Manevi tazminat istemi ile maddi tazminat isteminden farklıdır. Manevi tazminat isteminde ise boşanma ile mevcut veya gelecekte ki bir menfaatimizin sonlanması veya zedelenmesi söz konusu değildir. Manevi tazminat istemi, kişilik haklarımızın saldırıya uğradığı zamanlarda gündeme gelecektir. Örneğin şiddet olaylarında, hakaret içeren sözlerde, onur kırıcı davranışlarda, aldatılma halinde kişiliğinde, öz benliğinde oluşan manevi zarardan söz edilebilecektir. Boşanma davasında istenilecek manevi tazminat ve boşanma davası sonrası açılacak manevi tazminat davalarında hak kaybına uğramamak için uzman boşanma avukatından danışmanlık alınması faydalı olacaktır.

MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT MİKTARI NASIL BELİRLENİR

Maddi ve manevi tazminatın miktarı somut olayın koşullarına göre belirlenecektir. Ama her iki tazminat isteminde de tazminat yükümlüsü olacak kişinin maddi durumu belirleyici kriterlerden birisi olacaktır. Bunun dışında maddi tazminatta uğranılan maddi zarar hakkaniyet ölçüsüne tespit edilmeye çalışılacaktır, manevi zararda ise yaşanılan olumsuz olayların ne kadar süre ile yaşandığı, şiddeti, kişi üzerinde bıraktığı olumsuz etki hepsi bir arada değerlendirilerek yine hakkaniyet ölçüsünde bir belirleme yapılacaktır.

İSTANBUL AVUKAT EZGİ ESNİK GÜNAY