İŞVERENİN İŞÇİLERE KARŞI EŞİT DAVRANMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ

İş Kanunu madde 5’de işverenin işçilere karşı eşit davranma yükümlülüğü belirlenmiştir. İşveren işçilerine karşı eşit davranmak ile yükümlü tutulmuştur. İşverenin işçilere karşı eşit davranma yükümlülüğünün ise, bir iş yerinde her işçiye karşı uygulanacak aynı maddi koşullar olarak anlaşılmaması gerekmektedir.

İşveren tarafından eşitlik ilkesine aykırı davranıldığı iddia edilmekte ise karşılaştırmaya esas aynı işverene bağlı olarak aynı yada benzer işte, aynı yada benzer verim ile çalışan, eğitim dereceleri aynı ya da benzer olan, kıdemleri eşit olan, kısacası objektif ve subjektif nitelikleri itibarıyla karşılaştırılabilir iki veya daha fazla işçi bulunmalıdır.

İŞVEREN TÜM İŞÇİLERİNE EŞİT ZAM YAPMALI MIDIR?

Özellikle artan enflasyon rakamları ve asgari ücrette yapılan zam sonrası işverenler tarafından işçilere eşit zam oranlarının uygulanmadığı görülmektedir. Peki işveren tüm işçilerine eşit oranda zam yapmalı mıdır? Yoksa işverenin işçilere yapılacak zam oranlarının belirlenmesinde takdir yetkisi var mıdır?

İşveren işçilere zam yapacağı zam oranlarını belirler iken takdir yetkisine sahip olmakla birlikte eşitlik kuralına da dikkat etmek zorundadır. İşveren yapılacak zam oranlarını belirler iken aynı yada benzer işte, aynı yada benzer verim ile çalışan, eğitim dereceleri aynı ya da benzer olan, kıdemleri eşit olan işçilere aynı oranlarda zam yapmaya dikkat etmelidir. Aksi halde eşit işlem kuralına aykırı davranmış olacaktır.

İŞVEREN PRİM, İKRAMİYE, YOL VE YEMEK PARASINI BELİRLER İKEN DE EŞİT DAVRANMALIDIR.

Bunun yanı sıra işveren maaş dışında işçilere ödenen prim, ikramiye, yemek ve yol parası gibi ek ödemeleri belirler iken de eşitlik ilkesine uygun davranması gerektiği gibi işyerinde işçilere yemek verilmesi ve servis uygulamasında da eşitlik ilkesine uygun davranması gerekmektedir.

İŞVEREN SERVİS SAĞLAMADIĞI İŞÇİYE YOL PARASI VERMELİDİR.

İşveren servis konulmayan bölgelerde çalışan işçiler için yol parası ödemesi yapmalıdır. Aksi halde servis kullanan işçi ile kullanamayan işçi arasında eşitlik ilkesine aykırı hareket edilmiş olacaktır.

BELİRSİZ SÜRELİ ÇALIŞAN İŞÇİ İLE BELİRLİ SÜRELİ SÖZLEŞME İLE ÇALIŞAN İŞÇİ ARASINDA DA EŞİTLİK İLKESİNE DİKKAT EDİLMELİDİR.

Yine işveren belirsiz süreli çalışan işçi ile belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçi arasında da eşit davranmalı ve benzer iş, kıdem, yaş, deneyim gibi objektif ölçüleri dikkate alarak işçilere eşit oranlarda zam yapmaya çalışmalıdır.

İŞVERENİN YENİ ALDIĞI İŞÇİYE DAHA YÜKSEK MAAŞ VERMESİ EŞİTLİK İLKESİNE AYKIRI DEĞİLDİR.

İşvereni yeni işe aldığı işçiye daha yüksek maaş vermesi ise eşit işlem kuralına aykırılık taşımayacaktır. Zira işverenin yeni işe aldığı işçiye vereceği maaş sözleşme serbestisi ilkesi kapsamında kalmaktadır.

İŞVERENİN DAHA ÇOK ÇALIŞAN İŞÇİYE DAHA YÜKSEK MAAŞ VEREBİLİR.

İşverenin daha yüksek performans ile çalışan işçiye daha çok zam yapması da yine eşit işlem kuralına aykırılık taşımayacaktır.

EŞİTLİK İLKESİNE AYKIRILIKTA İŞÇİ İŞ SÖZLEŞMESİNİ HAKLI NEDENLER İLE FESHEDEBİLECEKTİR.

İşveren tarafından eşitlik ilkesine aykırı hareket edildiğinde işçi iş sözleşmesini haklı nedenler ile fesih hakkına sahip olacaktır. Bunun yanı sıra işveren tarafından eşitlik ilkesine aykırı davranıldığında işçinin işverenden eşit işlem borcuna aykırılık tazminatı isteme hakkı gündeme gelecektir. Eşitlik ilkesine aykırılık sebebi ile iş sözleşmesinin haklı nedenler ile feshinde UZMAN İŞ HUKUKU AVUKATINDAN danışmanlık almanızı tavsiye ederiz.

AVUKAT EZGİ ESNİK GÜNAY HUKUK BÜROSU 

İSTANBUL