TÜM AYRINTILARI İLE ÇOCUĞUN VELAYETİ

BOŞANMA DAVALARINDA ÇOCUĞUN VELAYETİ KİME VERİLİR.

Boşanma davalarında çocuğun velayetinin kime bırakılacağı konusunda mahkemelerce dikkate alınacak en önemli unsur çocuğun menfaati olacaktır. Mahkeme karar verirken çocuğun yalnızca güncel menfaatini değil aynı zamanda gelecekteki menfaatini de düşünecek ve gözetecektir. Çocuğun menfaatleri dediğimizde ilk olarak çocuğun yaşı, cinsiyeti, çocuğun ihtiyaçları, çocuğun eğitim hayatı gibi çocukla birebir ilgili olan kriterler dikkate alınacaktır.

Aynı zamanda çocuğun barınması ve ihtiyaçlarının karşılanması için ortam ve imkanları sağlayacak olan tarafların maddi durumuna da bakılacaktır. Ama maddi durumu iyi olan ebeveynin velayet yükümlüsü tarafa nafaka ödemesi söz konusu olabileceğinden maddi durum karar vermede baskın unsur olmayacaktır. Ancak velayeti alacak olan eşin maddi durumu çok kötüdür, en önemlisi çocuğun barınma koşulları ile ilgili sorunlar vardır, örneğin çocuğun kalacağı ev küçük ve evde kalan çok kişi varsa, bu gibi durumlar mahkemece göz önüne alacaktır. Mahkemeler barınma ihtiyacının nasıl karşılandığına dair mahkemelerde görevli olan pedagogları yetkilendirmekte ve çocuğun barınma koşullarının tespiti için çocuğun yaşadığı eve gidip bakmalarını ve raporlamalarını istemektedirler. Bu pedagoglar aynı zamanda çocukla, anne ve babayla ve varsa kardeşleri ile görüşür ve rapor hazırlar, pedagogların hazırlayacağı bu raporlar velayet davalarında çok önemlidir.

Ayrıca tüm bunlar yanı sıra mahkemece; evliliği boşanma aşamasına getiren olaylarda ki tarafların kusur durumlarına, evlilik sürecinde tarafların çocuğa karşı olan ilgi alakası ile hem genel davranış biçimleri ile hem de çocuğa karşı olan davranış biçimlerine de bakılacaktır. Örneğin bir ebeveyn çocuğa şiddet uyguluyorsa veya kaba davranıyorsa, çocuğun eğitim hayatını engelliyorsa bu olumsuz davranışlar velayetin belirlenmesinde dikkate alınacaktır. Hatta bu durumlar çocuğa karşı işlenen suçlar olduğu için ilk olarak değerlendirmede göz önüne alınacaktır.

Yani kısaca şöyle bir sıralama yapabiliriz; mahkemece ilk olarak çocuğa taraflarca şiddet uygulanıyor mu, kaba davranılıyor mu, hakaret ediliyor mu gibi somut olayda suç olarak nitelendirilebilecek bir davranış var mı ya bakılacak olup ardından çocuğun yaşı, cinsiyeti, ihtiyaçları, eğitim hayatı gibi çocuğun direk menfaatleri ile ilgili olan hususlara bakılacak olup değerlendirmenin üçüncü kıstasında da çocuğun barınma ve maddi ihtiyaçlarının nasıl karşılandığına bakılacaktır.

VELAYET KONUSUNDA MAHKEME ÇOCUĞU DİNLER Mİ?

Açılan velayet davalarında veya boşanma davasında verilecek velayet kararı için müşterek çocuklar 8 yaşından itibaren yaşıyla uygun olarak da hareket ediyor ise dinlenebilir. Mahkeme yaşı küçük bir çocuğu dinleyecek ise çocuğun dinlenecek olduğu duruşmada çocuğun pedagog eşliğinde de dinlenmesine karar verebilir ki uygulama da bu şekildedir. Aksi halde aleyhinde karar verilen kişi bu konuda bir üst mahkeme de itirazda bulunabilir.

Ayrıca 8 yaşından küçük çocuklar mahkemede dinlenmese bile mahkeme çocuğun pedagog tarafından dinlenmesini ve mahkemeye raporlanmasını isteyebilir. Ama bu pedagog ile yapılan görüşmelerde çocuğun hangi tarafta kalmak istedi sorulmayacaktır. Genel olarak pedagog çocuk ile yapacağı özel görüşmede, çocuğu anne ve babası ile olan ilişkisini, kendisine nasıl davranıldığını ve yaşam koşullarını soracaktır.

MAHKEME ÇOCUĞA HANGİ TARAF İLE KALMAK İSTEDİĞİNİ SORAR MI?

Çocuk kendini ifade edebilecek bir yaşta veya beceride ise çocuğa pedagog da katılımı ile kimde kalmak istediği sorulacaktır. Yargıtay 8 yaş ve üstü çocukların kendisini ifade edebilecek yaşta olduğunu kabul etmektedir.

BOŞANMADA KUSURLU TARAF VELAYETİ ALABİLİR Mİ?

Boşanma davalarında, aile birliğini dağılma aşamasına getiren olaylarda ki tarafların kusuru çocuğun velayetinde belirleyici olmayacaktır. Çocuğun velayeti konusunda göz önüne alınacak en önemli unsur çocuğun menfaatidir. Tarafların ancak çocuğa karşı olan kusurlu davranışları çocuğun velayeti konusunda önem taşıyacaktır.

BABA VELAYETİ ALABİLİR Mİ?

Çocuğa karşı kusuru olmayan, çocuğuna bakım için yeterli ortamı sağlayabilecek baba da çocuğun velayetini alabilecektir. Ama mahkemeler anneden yana çocuğa karşı bir kusur yoksa, anne çocuğuna bakabilecek uygun ortama sahipse, çocuğun yaşı küçükse, çocuğu anneye vermeyi uygun bulacaktır. Yargıtay çocukların kardeşleri ile de birlikte büyümesi görüşüne de üstünlük vermektedir.   

KIZ ÇOCUĞUN VELAYETİ BABAYA VERİLEBİLİR Mİ?

Eğer ki anne, kız çocuğuna iyi bakamıyor, çocuğu büyütmek için uygun ortamı yoksa, kötü şartlarda yaşamakta ve çocuğunu da kötü şartlarda yaşatmakta ise, baba çocuğun bakımı ile daha uygun şartlar oluşturabiliyorsa, babanın çocuğa bakabilecek yeterliliği varsa kız çocuğun velayeti de babaya verilebilecektir.

Çocuğun velayeti ile ilgili davalarda boşanma ve velayet konusunda uzman avukattan danışmanlık almanızı tavsiye ederiz.

İSTANBUL AVUKAT EZGİ ESNİK GÜNAY HUKUK BÜROSU